یادداشتی بر سینمایی «زیر نظر» ساخته مجید صالحی!
تعداد بازدید : 4
این سینما را زیر نظر بگیرید
نویسنده : علی رفیعی وردنجانی
«زیر نظر» تصویر پوچ و مخرب از داستان در سینما و مشخصاً سینمای ایران نشان میدهد. در این اثر که مجید صالحی کارگردانی آن را به عهده دارد، رضا عطاران، آزاده صمدی، سروش جمشیدی، مهران احمدی و امیرجعفری به ایفای نقش میپردازند کهای کاش هرگز چنین نقشهای بیهویتی را ایفا نمیکردند. سینمایی که از «زیر نظر» به مخاطب القا میشود عمیقاً قابل نکوهش و سزاوار بدترین الحان منتقدی چون مسعود فراستی است.
یک سوراخ
داستان از پیدا شدن سوراخی بر مبل یکی از آپارتماننشینان (رضا عطاران) آغاز میشود که با رفتن همسر خود به مسافرت، دوستش به خانه او آمده تا ...، اما این داستان به طرز فاجعهباری به سمت و سوی جنایت و کشف رازهای زناشویی مردان آپارتماننشین سوق پیدا میکند که بسیار سطحی و تزئینی آن را تعریف کرده است. از همه بی در و پیکرتر پایانبندی آن است که نشان داده مؤلف نه فیلمنامه را میشناسد و نه سینما را. فیلمنامه اجازه دارد بر اساس یک رویداد (هرچند سطحی) روایت خود را آغاز کند، اما هرگز اجازه ندارد که با چنین رویدادی قصه خود را به پایان رساند، اساساً رسالت داستان در سینما ایجاز و فشردهسازی روایت است هرگاه هرکدام از این دو در فیلمنامه رعایت نشده باشند، تصویر فاقد معنا و جذابیت هنری محسوب خواهد شد، چه رسد به این که در اثری این چنینی هیچ کدام این دو عنصر رعایت نشده است و تنها به صرف مسخره بازیهای مخرب اخلاق و فرهنگ، مخاطب را میخکوب
کرده است.
ضد اخلاقیات
رسالت هنر در ابراز همگانی فرهنگ و مشخصاً اخلاقیات به جامعه است و اگر چه شاید گاهی اوقات جامعه توانایی درک آن موقعیت ذکر شده در اثر هنری را نداشته باشد، اما بالاخره این اثر هنری است که اعجاز نیروی روان آدمی را به رخ میکشد. در چنین شرایطی سؤال بزرگ از سازندگان سینمایی «زیرنظر» این است که: هدف شما از ساخت چنین اثر بیمحتوا و عمیقاً مخرب که هیچ دستاورد فرهنگی – اجتماعی ندارد (فارق از اینکه نخست باید یک اثر سینمایی باشد که هرگز حتی به سینما هم نزدیک نشده است) چه بوده است؟ چرا بودجه بیتالمال را صرف ساخت چنین آثار عقب افتاده ذهنی – اجتماعی میکنید تا جیبهایتان برآمده شود. مؤلف در برابر تاثیری که اثرش بر روی مخاطب میگذارد مسئول است و اگر ادارهای بود که فارق از خط قرمزها (البته که فیلم پر از رفتارهای غیر اخلاقی – اسلامی است) تأثیر واکنشها و کنشهای ایجاد شده در یک اثر سینمایی را بررسی میکرد قطعاً «زیرنظر» تنها همان دو دقیقه ابتدایی که عطاران وارد فروشگاه میشود و برای منزل خرید میکند را قابل نمایش اعلام میکرد. تعجب من به عنوان مخاطبی که با آثاری همچون: متهم گریخت، خانه به دوش، بزنگاه و ... از رضا عطاران بزرگ شدهام این است که چگونه او با قبول بازی در این اثر به همه تلاشهای شبانه روزیاش برای رسیدن به آنِ هنری پشت پا زده است.